Tóm tắt: “Phong lữ thảo rụng nhiều hay ít?” là truyện ngắn thể hiện một quan niệm nghệ thuật có tính cách triết học về con người, quan niệm ấy xuất phát từ sự diễn giải của Phạm Công Thiện về hệ thống triết lí của Heidegger về hiện-tính-thể trong những vấn đề căn bản: thế-tính tồn-tại (thế-gian-tính/ không-gian-tính); tương quan nhận diện (thường-nhật-tính); ba đặc tính căn bản (cảm-thế-tính, xuất- thể-tính, đoạ-tính). Bài viết thực hiện phân tích quan niệm nghệ thuật về con người từ góc độ thi pháp học, thông qua những [hệ thống] hình ảnh và mối liên hệ giữa chúng nhằm diễn giải ý nghĩa mà những mối liên kết này tạo nên trong việc thể hiện quan niệm nghệ thuật về con người trong truyện ngắn “Phong lữ thảo rụng nhiều hay ít?” của Phạm Công Thiện.
Từ khóa: Phạm Công Thiện, Heidegger, “Phong lữ thảo rụng nhiều hay ít?”, thi pháp học, “tôi”, “thiên hạ người ta”, hiện-tính-thể, thế-gian-tính (thế-tính), thời- gian-tính (thời-tính), thường-nhật-tính/ thiên-hạ-tính, cảm-thế-tính, xuất-thể-tính, đoạ-tính, cái chết.
Đặt vấn đề
“Phong lữ thảo rụng nhiều hay ít?” nằm trong tập truyện ngắn duy nhất “Bay đi những cơn mưa phùn” [2] của Phạm Công Thiện. Phạm Công Thiện là một triết gia và có sức ảnh hưởng rất lớn tới đời sống tư tưởng và triết lí của miền Nam Việt Nam trước năm 1975. Vậy nên không khó hiểu khi nhiều sáng tác văn chương của ông mang màu sắc triết học, trong đó có truyện ngắn “Phong lữ thảo rụng nhiều hay ít?”. Có thể nói, quan niệm nghệ thuật về con người“Phong lữ thảo rụng nhiều hay ít?” chính là một sự minh hoạ bằng văn chương cho triết lý Heidegger về vấn đề “cấu-thể của con người là một hiện-tính-thể” đã được Phạm Công Thiện tiến hành diễn giải trong phần phụ lục của dịch phẩm“Về thể tính của chân lý” (Martin Heidegger) [1].
Bài viết tiến hành làm sáng rõ nhận định trên thông qua việc thực hiện phân tích quan niệm nghệ thuật về con người của Phạm Công Thiện trong truyện ngắn “Phong lữ thảo rụng nhiều hay ít?” từ góc độ thi pháp học.
Đọc tiếp: Quan niệm nghệ thuật về con người trong Phong lữ thảo rụng nhiều hay ít phần 1
